Milczenie syren na wiolonczelę solo (1986/87)

Milczenie syren /fragment/

Wykonawca: Andrzej Bauer - wiolonczela 

Milczenie syren to jedna z ostatnich kompozycji w dorobku Tomasza Sikorskiego, pełna głębokiego, lirycznego wyrazu. Utwór został zadedykowany Ivanowi Monighettiemu i przez niego prawykonany podczas „Warszawskiej Jesieni” w 1987 roku. Był to drugi utwór Sikorskiego wykonany przez tego wybitnego wiolonczelistę na warszawskim festiwalu. Cztery lata wcześniej w jego interpretacji po raz pierwszy Polsce zabrzmiał Modus – również przeznaczony na wiolonczelę solo. Kunszt Monighettiego został doceniony przez rodzimych krytyków – za wykonanie Milczenia syren oraz Sonaty na wiolonczelę i fortepian Krzysztofa Meyera otrzymał on „Orfeusza” – nagrodę przyznawaną przez SPAM za najlepsze wykonanie na festiwalu utworu polskiego kompozytora.   

Partytura Milczenia syren mieści na dwóch stronach. Pomimo niewielkich rozmiarów utwór podzielony został na dwie części. Część I – Agitato skomponowana została we wrześniu 1986 roku. Jest to łańcuch różnej długości jednogłosowych fraz przedzielanych cezurami bądź pauzami i kończących się zazwyczaj wybrzmieniem długiego dźwięku. Quasi-polifoniczna cześć II – Grave – zapisana została w dwóch systemach z notacją taktową i wskazaniem metrum (oscylującym między 4/8 a 6/8). Na jej końcu widnieje data ukończenia: V 1987.

Ewa Grosman tak pisze o utworze:

Milczenie syren, krótki utwór stworzony jak zawsze u Tomasza Sikorskiego, skromnymi środkami jest pełen ekspresji i żarliwości, co uwidoczniło doskonałe wykonanie Ivana Monighettego. Zastanawiać może tytuł kompozycji, szczególnie jeśli uświadomimy sobie, że jest ona w dorobku Tomasza Sikorskiego jedną z ostatnich. Być może autor miał przeczucie swego rychłego „twórczego zamilknięcia” i pragnął się nim podzielić ze słuchaczami. Możliwie także, że dał wyraz przekonaniu o sile milczenia – ciszy, piana, których tak wiele w jego muzyce.

 

Cytowane źródła
 

Ewa Grosman, Tomasz Sikorski – zarys monograficzny twórczości, Kraków 1992.